HIỆU CHUẨN MÁY ĐO TỐC ĐỘ VÒNG QUAY - TACHOMETER

MÁY ĐO TỐC ĐỘ VÒNG QUAY - TACHOMETER

1. Máy đo tốc độ vòng quay là gì?

Máy đo tốc độ vòng quay là một loại thiết bị đo mà có khả năng đo được số vòng quay của một vật quanh trục của nó như tốc độ quay của mô tơ máy móc thiết bị để kiểm tra xem thiết bị đo đạt chuẩn hay chưa …

Máy đo tốc độ vòng quay có thể cho phép chúng ta kiểm tra tốc độ của các chuyển động quay mà chuyển động quay thì được định nghĩa như sau : là một chuyển động mà trong đó có hai điểm bất kỳ của vật luôn luôn cố định trong suốt quá trình chuyển động. Đường thẳng nối 2 điểm này gọi là trục quay, tất cả các điểm nằm trên trục quay đều cố định, cac điểm nằm ngoài trục quay sẽ quay trên các quỹ đạo tròn nằm trong mặt phẳng vuông góc với trục quay và có tâm nằm trên trục quay. Ví dụ: chuyển động của Trái Đất quanh trục của mình; hay một điểm trên một bánh xe đang lăn, một điểm trên cánh quạt điện. Đây là một chuyển động phức, bao gồm chuyển động tịnh tiến của trọng tâm vật thể và Chuyển động quay quanh một trục nào đó. Khối tâm của vật thể có thể được coi như một chất điểm.

Máy đo tốc độ vòng quay có 3 loại: Không tiếp xúc, Tiếp xúc và đo bằng tần số chớp

    MÁY ĐO TỐC ĐỘ VÒNG QUAY - TACHOMETER

1. Phương pháp đo không tiếp xúc (đo bằng phản xạ)

Tốc độ vòng quay sẽ được đo bằng cách đo thời gian của chùm tia phản xạ tại vật cần đo. Thiết bị sẽ phát ra 1 chùm tia hồng ngoại, chùm tia ánh sáng này sẽ bị phản xạ lại tại vật cần đo bởi tấm phản quang được dán trên vật cần đo. Tuy nhiên ở phương pháp đo này có một lưu ý quan trọng là khoảng cách lớn nhất giữa tấm phản quang và thiết bị đo không vượt quá 350 mm. Đo không tiếp xúc có dải đo từ 20 rpm - 100.000 rpm. Phương pháp đo này tốt hơn phương pháp đo tiếp xúc tuy nhiên nó cũng có nhược điểm riêng bởi không phải lúc nào ta cũng có thể dán được tấm phản quang lên trên vật cần đo.

2. Phương pháp đo tiếp xúc

Tốc độ vòng quay của vật cần đo sẽ được cảm biến chuyển đổi thành tín hiệu điện, tín hiệu này sẽ được thiết bị phân tích và hiển thị

Đây là phương pháp cũ nhất hiện tại ít được sử dụng bởi gây nguy hiểm cho người đo đo phải ấn đầu quay của máy trực tiếp vào trục quay. Phương pháp được khuyến cáo là chỉ sử dụng cho những vật có vận tốc quay thấp từ 20 rpm đến 20.000 rpm và không thể đo cho những vật có kích thước nhỏ, nếu như tốc độ vòng quay quá lớn cảm biến sẽ bị trượt ra ngoài. Phương pháp đo này có nhược điểm lớn đó là là tốc độ quay của tải phụ thuộc rất nhiều vào lực tiếp xúc.

3. Phương pháp đo sử dụng tần số chớp

Tiêu biểu cho cách đo này có thiết bị đo tốc độ vòng quay DT2234.

Phương pháp đo này khắc phục được nhược điểm của cả 2 cách đo trên nó vừa có thể đo được cho những vật rất nhỏ hoặc đo được ở những nơi ta không chạm đến được vừa không phải dán tấm phản quang lên vật cần đo. Vì thế nó không gây nguy hiểm cho người sử dụng cũng như không cần phải dừng máy lại quy trình sản xuất.

Dải đo của phương pháp đo này là: 30 rpm đến 20.000 rpm.

Ngoài ra, phương pháp đo này không chỉ đo được rpm mà nó còn có thể đo rung và theo dõi chuyển động ví dụ như: các màng rung, màng loa.

2. Hiệu chuẩn máy đo tốc độ vòng quay - tachometer

1. Các phép hiệu chuẩn

• Hiệu chuẩn tốc độ vòng quay (Rotational speed indication calibration)- Tiếp xúc
• Hiệu chuẩn tốc độ vòng quay (Rotational speed indication calibration)- không Tiếp xúc
• Hiệu chuẩn tốc độ vòng quay (Rotational speed indication calibration)- Dùng máy phát và LED
• Hiệu chuẩn tốc độ tuyến tính (Linear Speed indication Calibration)

2. Phương tiện hiệu chuẩn

• Máy đo tốc độ vòng quay
• Máy phát tín hiệu (Signal generator)
• Đèn LED
• Keo phản quang

3. Chuẩn công tác/ chuẩn thứ cấp

- Tachometer Tester Thang đo : 55~350 rpm

Sai số : ± 0.5 rpm

- Máy phát tín hiệu (Signal generator) Thang đo: 0.5~ 17kHz xung vuông @5V

Sai số : ± 0.0001% toàn thang.

4. Điều kiện hiệu chuẩn

Khi tiến hành hiệu chuẩn phải đảm bảo các điều kiện sau đây:

• Địa điểm hiệu chuẩn phải đủ sáng, xa các nguồn sinh nhiệt, xa các nguồn sinh gió, không bị rung động.
• Nhiệt độ, độ ẩm nơi hiệu chuẩn đảm bảo điều kiện sau:

+ Nhiệt độ: (23 ± 5) ºC.

+ Độ ẩm: (40 ÷ 80) %RH.

5. Chuẩn bị hiệu chuẩn

Trước khi tiến hành hiệu chuẩn phải thực hiện các công việc chuẩn bị sau đây:

• PTN Đảm bảo thiết bị hiệu chuẩn phải được vệ sinh sạch sẽ, điều kiện môi trường của PTN ổn định.
• Nếu nhà sản xuất không đưa ra sai số cho phép và điểm kiểm tra, thì lấy theo Appendix A quy trình hiệu chuẩn 33k6-4-869-1 .
• Đọc kĩ hướng dẫn sử dụng thiết bị và quy trình hiệu chuẩn trước khi tiến hành hiệu chuẩn.
• Kết nối thiết bị với nguồn, mở nguồn làm ấm thiết bị..

6. Tiến hành hiệu chuẩn

f.1 Hiệu chuẩn tốc độ vòng quay (Rotational speed indication calibration)- Tiếp xúc

-Chỉnh chế độ “ Tiếp xúc” cho Tachometer tester.

-Chọn tối thiểu 4 điểm hiệu chuẩn cho toàn thang đo tới 90% thang đo. Đối với loại máy nhiều thang đo thì chọn 4 điển trên một thang và một điểm cho mỗi thang còn lại.

-Thiết lập giá trị tốc độ trên Tachometer tester theo giá trị hiệu chuẩn

-Cẩn thận đặt tachometer tiếp xúc vào. TI có giá trị hiển thị trong khoảng cho phép trong Appendix A

-Lập lại các bước cho các điểm còn lại

-Đưa về giá trị nhỏ nhất, ngắt kết nối các thiết bị.

- Ghi nhận giá trị theo biểu mẫu BM -HCTCM-01  tại các điểm đo.

f.2 Hiệu chuẩn tốc độ vòng quay (Rotational speed indication calibration)- không Tiếp xúc

- Chọn tối thiểu 4 điểm hiệu chuẩn cho toàn thang đo tới 90% thang đo. Đối với loại máy nhiều thang đo thì chọn 4 điển trên một thang và một điểm cho mỗi thang còn lại.

- Dán một miếng keo phản quang lên đầu nón chuyển của tachometer tester

- Đảm bảo Tachometer tester đang tắt. gắn đầu chuyển lên Tachometer tester.

- Đảm bảo đầu cảm biến quang thẳng góc với trục của tachometer tester, khoảng cách (25~50)mm.

- Mở nguồn tachometer tester, chọn tốc độ theo các điểm cần hiệu chuẩn. giá trị hiển thị trên TI phải nằm trong khoảng cho phép theo Appendix A

- Lặp lại các bước trên cho các điểm còn lại

- Ghi nhận giá trị theo biểu mẫu BM -HCTCM-01  tại các điểm đo.

f.3 Hiệu chuẩn tốc độ vòng quay (Rotational speed indication calibration)- Dùng máy phát và LED

- Kết nối thiết bị.

- Chọn tối thiểu 4 điểm hiệu chuẩn cho toàn thang đo tới 90% thang đo. Đối với loại máy nhiều thang đo thì chọn 4 điển trên một thang và một điểm cho mỗi thang còn lại.

- Nếu cần kiểm tra các điểm khác, tính toán tần số theo công thức Hz= rpm/60. Thiết lập máy phát tín hiệu theo kết quả tần số.

- Thiết lập máy phát tín hiệu dạng xung vuông điện áp ra là 3.5V hoặc 5V ( tùy vào từng loại LED)

- Đặt cảm biến khoảng 12mm từ đèn LED

- Cài đặt máy phát theo các giá trị hiệu chuẩn. giá trị hiển thị phải nằm trong khoảng cho phép.

 - Ghi nhận giá trị theo biểu mẫu BM -HCTCM-01  tại các điểm đo.

- Tắt thiết bị hoặc chỉnh về vị trí nhỏ nhất, ngắt kết nối các thiết bị.

f.4 hiệu chuẩn tốc độ tuyến tính( Linear Speed indication Calibration)

- Chỉ thực hiện khi thiết bị có bánh xe tốc độ tuyến tính.

7. Xử lý kết quả hiệu chuẩn

Nhập kết quả các phép hiệu chuẩn vào biên bản hiệu chuẩn theo biểu mẫu  BM -HCTCM-01 bằng tay theo đúng quan trắc gốc khi thực hiện ở hiện trường, hoặc nhập trực tiếp lên biểu mẫu khi thực hiện tại PTN.

- Tính toán sai số cho phép theo công bố của nhà sản xuất (Manual của Tachmometer) hoặc theo Appendix A trong quy trình hiệu chuẩn 33k6-4-869-1.

- Tính toán độ không đảm bảo đo.

Thiết bị đo tốc độ vòng quay sau khi hiệu chuẩn nếu đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật cho trong phụ lục thì được cấp chứng chỉ hiệu chuẩn (tem hiệu chuẩn, giấy chứng nhận hiệu chuẩn,...) theo quy định.